Autodromo Nazionale di Monza is een naam die vele Formule 1-harten sneller doet kloppen. Het is de thuisbasis van het legendarische Ferrari-team en natuurlijk de Tifosi. Met de bijnaam ‘The Temple of Speed’ weet je dat het rondje vooral snel voorbij zal zijn op de Italiaanse omloop.

Sinds 1950 is Monza een vaste prik op de Formule 1-kalender: slechts één jaar kwam de Formule 1 niet langs Monza. Het volledige circuit werd in 1980 gerenoveerd, waardoor er onder meer een gloednieuw pitscomplex werd gebouwd. Die verbouwing kon niet op tijd worden voltooid en daardoor week de Formule 1 voor eenmaal uit naar Imola.

De oude kombochten van Monza worden al jaren niet meer gebruikt door de Formule 1. Alleen in de rallysport rijden ze zo nu en dan nog op delen van de legendarische oval. De Formule 1 zelf heeft de configuratie met de oval gedag gezegd na de Italiaanse Grand Prix van 1961. De kombochten werden beschouwd als te gevaarlijk en werden vanaf 1962 verboden.

Als je de lay-out van Monza in 2023 voor je hebt, lijkt het circuit simpel. De coureurs komen een aantal lange rechte stukken tegen die met voornamelijk chicanes aan elkaar verbonden zijn. Zo eenvoudig is het in de praktijk echter niet. De eerste chicane, Variante del Rettifilo, is erg krap en, zoals Max Verstappen en Lewis Hamilton in 2021 demonstreerden, is het lastig om er samen doorheen te komen.

Variante della Roggia is eveneens smal en heeft een grindbak aan de buitenkant van de tweede knik. Bij de Lesmo’s zijn eigenlijk geen inhaalmogelijkheden, maar de tweede kan worden gebruikt om een aanval op te zetten richting Variante Ascari: een pijlsnelle links-rechts-links-bocht gevolgd door een recht stuk richting Curva Parabolica. Door de hoge snelheden en langzame chicanes kunnen coureurs soms een kracht van 4,5G voelen bij het remmen.

Tijdens de eerste officiële GP van Italië in 1950 won de Italiaan Giuseppe Farina in een Alfa Romeo. Door die zege werd hij de eerste wereldkampioen in de Formule 1. Precies tien jaar later kende Ferrari een frustrerend jaar zonder overwinningen. De organisatie van de race in Monza hielp echter een handje. Deze gebruikte de lay-out met oval om Ferrari te helpen: de auto’s waren namelijk razendsnel op de rechte stukken. Dit deed het met succes: in de top vijf finishte vier Ferrari’s.

In 1988 was McLaren-Honda oppermachtig: van de zestien races won het team er vijftien. De enige die het niet won, was de race op Monza. Enzo Ferrari, oprichter van het Ferrari-team, overleed enkele weken voor de race. Hoewel voor Ferrari de kans op een overwinning klein was, presteerde het team het om een één-twee te scoren met de hulp van een dubbele uitvalbeurt van McLaren.

De edities tussen 2019 en 2021 kunnen allebei in het lijstje van iconische races. In 2019 wist Charles Leclerc zijn Ferrari naar een zege te loodsen. Het was de eerste voor Ferrari op Italiaanse bodem sinds de winst van Fernando Alonso in 2010. Het raceweekend van een jaar later was een absolute klassieker, gewonnen door Pierre Gasly, die als een duveltje uit een doosje eerste reed na een straf voor Hamilton. In 2021 was de race op Monza een prooi voor Daniel Ricciardo, die na een lastige eerste seizoenshelft bleef geloven in zichzelf en zijn McLaren naar de overwinning reed.

Verstappen en Monza is een combinatie die sinds het begin van zijn Formule 1-carrière stroef verloopt. In zijn jaar bij Toro Rosso scoorde de Nederlander geen punten, terwijl het jaar erop een matige zevende plek werd behaald bij Red Bull Racing. In 2017 kwam Verstappen na een gridstraf van twintig plaatsen (en een dertiende startplek) niet verder dan een tiende positie. Een jaar later verbeterde hij zijn beste finish met een vijfde plek. Verstappen reed in 2019 geen kwalificatie, maar kwam nog tot een achtste plek in de race. In zowel 2020 als 2021 viel de Nederlander uit.

In 2022 kwalificeerde Verstappen zich als tweede, waardoor hij in de race nog voorbij Charles Leclerc moest komen. De Red Bull-rijder verkeerde persoonlijk echter in een uitstekende vorm, terwijl Ferrari minder in het seizoen zat. Na 53 ronden kwam Verstappen dan ook als eerste over de finishlijn, terwijl Leclerc de tweede plaats op zijn naam zette.

In 2023 schreef Verstappen geschiedenis door in Monza zijn tiende opeenvolgende zege te boeken. Hij brak daarmee het record van meest opeenvolgende zeges in de Formule 1, die hij voor die race deelde met Sebastian Vettel. Na te starten vanaf de tweede positie achter Carlos Sainz, nam Verstappen in de 15e ronde de leiding over na een kleine fout van Sainz, die hij vervolgens niet meer weggaf.

In 2024 speelde Verstappen geen hoofdrol tijdens de Grand Prix van Italië, maar was het Charles Leclerc die de show stal. Voor de tifosi sleepte de Monegask verrassend de zege binnen met zijn Ferrari vanaf de vierde startplaats, voor McLaren-rijders Lando Norris en Oscar Piastri. Verstappen sloot deze race uiteindelijk als zesde af.