Bron: Hans Peter, Nationaal Archief

F1 Nieuws

Deze Nederlandse coureur ging Verstappen voor: Gijs van Lennep

Deze Nederlandse coureur ging Verstappen voor: Gijs van Lennep

17-07-2019 17:00 Laatste update: 18:01

Gijs van Lennep is het meest bekend om zijn overwinningen op Le Mans, die hij in 1972 en 1976 wist te winnen. In diezelfde periode mocht hij echter ook zo nu en dan in een Formule 1 auto stappen. In materiaal van bedenkelijk niveau hield hij daarmee tijdens de eerste helft van de levensgevaarlijke jaren 70 de Nederlandse eer hoog.

Gijs van Lennep werd in 1999 uitgeroepen tot ‘Beste Nederlandse Autocoureur van de 20e Eeuw’. Daar zullen vooral zijn overwinningen op Le Mans en andere sportwagenraces toe hebben bijgedragen. Van de Rally van Monte Carlo tot de Targa Floria, hij heeft het allemaal gedaan, maar zijn prestaties in de Formule 1 mogen niet onderschat worden.

Door weinig geld veroordeeld tot slechte auto's

Hij nam tussen 1971 en 1975 deel aan tien Grands Prix, waarvan hij zich er voor acht kwalificeerde en slechts één keer haalde hij de finish niet. Een hoog percentage voor een tijd waarin veel achterhoede teams zich niet wisten te kwalificeren laat staan de finish haalden. En achterhoedeteams waren de plek waar hij al zijn races voor reed. Door een gebrek aan Nederlandse sponsoren was er nooit genoeg geld om hem in een goede auto te krijgen.

Zijn optredens in de Formule 1 waren dan ook niet meer dan een paar races per jaar, wanneer een armlastig team toch wat geld nodig had. Van Lennep stapte daardoor meermaals tijdens een raceweekend in een Formule 1 auto zonder daarvoor ook maar een meter in die auto gereden te hebben. Het is die eerdergenoemde veelzijdigheid die hem dan uit de brand hielp en hem nog naar een redelijk resultaat bracht.

John Surtees leunt in de cockpit bij Van Lennep. Bron: Nationaal Archief

Toen hij in 1971 voor de eerste keer in een auto van Surtees stapte werd hij meteen achtste. Dit was slechts een week nadat hij Le Mans voor de eerste keer had gewonnen en Surtees bood hem meteen het tweede stoeltje voor het volgende seizoen aan. Dan moest hij wel met een half miljoen over de brug komen, hoe goed John Surtees hem ook vond. Zelfs met een ludieke actie ‘Een tientje voor Gijs’, waarbij hij via een oproep in de krant geld probeerde in te zamelen, kreeg hij het niet voor elkaar om het stoeltje te bemachtigen.

Het eerste punt

Het geld dat hij wel had bracht hem voor de Nederlandse Grand Prix van 1973 bij het team van Frank Williams. Frank Williams Racing Cars was in die periode geen schim van het Formule 1 team dat hij later met Patrick Head zou opzetten. De auto’s van Williams stonden bekend als bijzonder langzaam en bovendien onbetrouwbaar. Desalniettemin wist Van Lennep meteen bij zijn eerste race met een zesde plaats een punt te scoren. Er kwamen op het circuit van Zandvoort weliswaar slechts 11 auto’s aan de finish en Van Lennep eindigde op 2 ronden achterstand van winnaar Jackie Stewart, maar dat was niet ongewoon voor die tijd en hij hield begenadigde talenten als Jose Carlos Pace en Clay Regazzoni achter zich.

Van Lennep in de Iso Marlboro auto van Frank Williams Racing Cars. Bron: Rob Mieremet, Nationaal Archief

Het behalen van dat eerste punt werd helaas overschaduwd door een vreselijk ongeluk. Roger Williamson was in zijn March over de kop geslagen en zat vast in zijn auto terwijl deze vlam vatte. Miljoenen TV kijkers waren er getuigen van hoe hij levend verbrandde. De baanmedewerkers konden niets uitrichten omdat ze geen brandwerende kleding droegen en David Purley, die als enige coureur was uitgestapt om zijn vriend te helpen, was niet sterk genoeg om in zijn eentje de auto te kantelen. Het punt voor Van Lennep is hierdoor ook in Nederland begrijpelijkerwijs niet meer dan een voetnoot.

Overleven op de Nürburgring

Na nog wat matige races voor Williams in 1973 en 1974, mocht hij in 1975 een paar races instappen bij Ensign. Een team dat wonderbaarlijk genoeg nog slechter presteerde dan Williams. Van de elf races waar het team zich in 1974 voor had ingeschreven, haalden ze maar één keer de eindstreep. Vijf keer konden ze zich niet kwalificeren en twee keer werden ze gediskwalificeerd door fouten van het team.

Ook in 1975 leek er weinig eer te behalen met de Ensign. Voordat Van Lennep instapte, had het team aan twee races deelgenomen dat seizoen. Voor één daarvan wisten ze zich opnieuw niet te kwalificeren en bij de ander vielen ze uit. Met Van Lennep achter het stuur kwamen ze tijdens de Grand Prix van Nederland voor het eerste aan de finish met een tiende plaats.

Niet slecht, zeker niet als je bekent dat er redelijk veel auto’s aan de finish kwamen. Hij kon dus niet profiteren van uitvallers op weg naar punten. Op de beruchte Nürburgring een paar weken later was dit wel het geval. Vanaf een 24e plaats wist Van Lennep de auto als één van de weinigen heel te houden om zo opnieuw een zesde plaats te behalen. Het betekende het eerste punt ooit voor Ensign en het enige punt dat seizoen.

Van Lennep zou het niet lang daarna voor gezien houden. Hij had ondertussen wel in de gaten dat hij in de Formule 1 door het gebrek aan geldschieters in Nederland niet veel beter materiaal zou krijgen. Zijn overwinning op Le Mans in 1976 zou zijn laatste wapenfeit worden.