F1 Nieuws
Game of Thrones in Milton Keynes: hoe Max 3 jaar geleden z'n eerste Grand Prix won
Longread! Vandaag precies drie jaar geleden won Max Verstappen zijn eerste Grand Prix, waarmee hij verschillende records brak. Maar wat ging daaraan vooraf? Een reconstructie van de drietraps torpedo die de Nederlander naar de hoogste podiumtrede schoot.
Wanneer je baas onder druk staat, is het nooit een goed idee om hem een stok te geven om je mee te slaan. Sommige leiders hebben namelijk vaak de neiging om de druk die op hun schouders ligt, te delegeren naar hun werknemers. De problemen van anderen, worden jouw problemen.
In 2016, na een zeer teleurstellend seizoen en daarvoor een redelijk teleurstellend seizoen, lag er veel druk op de schouders van Christian Horner, de Britse teambaas van Red Bull Racing. Na een paar succesvolle jaren was de klad erin gekomen bij zijn teams, en er spanningen begonnen zich op te bouwen.
Niet alleen bij Red Bull, ook bij het zusterteam Toro Rosso was het hommeles. Na een spectaculair debuut in de Formule 1 maakte Max Verstappen meer naam dan die andere bekende race-zoon, de Spaanse zonnegod Carlos Sainz junior. Max was simpelweg sneller, en dat leidde tot spanningen die teambaas Franz Tost maar nauwelijks de baas bleef. Topteams begonnen steeds nadrukkelijker belangstelling te tonen voor de jonge Nederlander.
En dan was er nog de positie van Helmut Marko, de man die verantwoordelijk was voor de doorstromingen van jonge talenten bij de Red Bull-stallen. Hij had zijn gouden kind Sebastian Vettel niet voor Red Bull kunnen behouden en naar Ferrari had zien vertrekken. Daarna had Marko Red Bull opgezadeld met een line-up die commercieel misschien wel interessant was, maar niet de snelste op de grid bleek te zijn.
En had Marko Helmut succes nodig. Horner had succes nodig. En ‘wat de bazen willen, dat doen ze,’ zo zou Daniil Kvyat later zeggen.
*
Daniil Kvyat lag op 4 mei 2016 op zijn bank in Moskou TV te kijken toen plotseling z’n telefoon ging. Op zijn scherm zag hij de naam van een man verschijnen die ooit studeerde voor advocaat, vervolgens promoveerde in de rechtsgeleerdheid en sindsdien graag de toevoeging ‘Dr.’ voor zijn naam ziet staan. Helmut Marko hield het kort tegen zijn Russische protégé. ‘Sorry,’ zei hij tegen Daniil. De coureur kon de druk niet aan, zo kreeg hij te verstaan, en hij zou worden teruggezet naar het zusterteam. Kvyatt drukte de Oostenrijker weg en ging weer verder met TV kijken. ‘Game of Thrones,’ was het programma dat hij lag te kijken.
Enkele dagen eerder had hij zijn thuisrace gereden. Na een teleurstellende seizoensstart was hij aanmerkelijk langzamer geweest dan zijn teamgenoot Daniel Ricciardo, al had dat niet altijd met hemzelf te maken. De vierde race van het seizoen zou plaatsvinden in zijn thuisland, Rusland, en daar wilde hij laten zien wat hij kon. Iets te graag, zo zou al in de tweede bocht blijken. Hij veroorzaakte een botsing met Vettel – een grap die hij later in de race doodleuk herhaalde.
Al direct na de race waren er voortekenen geweest dat de Rus de wind van voren zou krijgen. Hij kreeg strafpunten op zijn race-licentie, en kon fikse kritiek verwachten van de twee mannen boven hem die zo onder druk stonden. ‘Laten we het zo zeggen: Kvyat was overgemotiveerd,’ zei Marko vlak na de race. ‘Eén keer te laat remmen en een andere auto raken zou misschien nog acceptabel zijn voor je thuispubliek. Maar dat geldt niet voor de tweede crash,’ vervolgde de Oostenrijker. Ook Horner beloofde eens goed met zijn coureur te gaan zitten. En Kvyat? Die kon alleen maar door het stof gaan – nu ook verbaal. ‘Ik bied mijn excuses aan iedereen die hiermee gedupeerd is en ik zal ervan leren. Ik denk dat we hier over moeten praten. Het is makkelijk om mij nu aan te vallen, en ik denk dat iedereen dat ook zal doen, en ik heb dat te accepteren.’ Een halfslachtige schuldbekentenis, maar Kvyat hoopte dat de kous daarmee af zou zijn. Hij was toch zeker van z’n plek? Het jaar ervoor was hij toch sneller gebleken dan Ricciardo, of niet dan? Elke coureur maakt fouten toch?
*
'New line-up for Spain', was het bericht dat Red Bull Racing op 4 mei 2016 plotseling de wereld in stuurde. Na vier races in het seizoen van 2016 werd Daniil Kvyat aan de kant geschoven. Zijn vervanger: de spectaculaire Nederlandse coureur Max Verstappen, op dat moment 18 jaar en 218 dagen oud. Een zelden vertoonde actie, die toevalligerwijs precies 22 jaar eerder voor het laatst voorkwam, toen, jawel, vader Jos Verstappen onverwacht achter het stuur van de tweede Benetton zijn Formule 1-debuut mocht maken.
Machtige mannen zitten niet op hun plek omdat ze zo aardig zijn. Ze kúnnen aardig zijn, en een aardige uitstraling hebben, maar ze hebben hun plek niet bereikt omdat ze zo aardig zijn. Ze hebben ogen in hun achterhoofd, ze denken in schaakzetten en hun belangrijkste prioriteit is het handhaven van hun macht. Als een stalbaas zegt: ‘ik wil het beste voor het team,’ bedoelt hij te zeggen: ‘ik wil het beste voor het team omdat dat mijn positie versterkt.’
Daniil Kvyat was niet zozeer de verkeerde man op de verkeerde plek, hij maakte vooral de verkeerde fout op het verkeerde moment. Hij gaf zijn bazen de mogelijkheid om verschillende problemen tegelijkertijd op te lossen. De spanningen bij Toro Rosso, de angst dat het volgende talent Red Bull zou verlaten en het verleggen van de aandacht van de aanhoudende teleurstellende resultaten. Niks werkt voor sportmanagers beter dan zijn spelers opofferen bij slechte resultaten. ‘Lastig nieuws voor Daniel, goed nieuws voor Max,’ zei Sebastian Vettel erover, die Red Bull als geen ander kende. ‘In deze categorie kunnen alleen de besten slagen,’ zei Helmut Marko. ‘Game of Thrones,’ murmelde Daniil Kvyat erover.
*
Op zes mei 2016 vloog Max naar Engeland, waar hij in de fabriek in Milton Keynes werd binnengehaald als de nieuwe hoop van de toprenstal. Hij werd voorgesteld aan zijn nieuwe teamleden, en de naam van Kvyat werd van de auto gekrabt. Het stoeltje van Kvyat werd uit de auto gehaald, en een nieuwe werd op maat gemaakt voor Max. Voor het eerst maakte hij kennis met de RB12. Hij nam plaats op de simulator, en zou dagenlang in de fabriek blijven. Een week later zou hij voor het eerst in die nieuwe auto mogen rijden. ‘Samen met Red Bull Racing zetten we nu alles op alles om mij optimaal voor te bereiden op mijn eerste meters in de RB12 Tag Heuer, die ik volgende week vrijdag in Barcelona zal afleggen. Het spreek voor zich dat ik niet kan wachten tot dat bijzondere moment daar is.' Natuurlijk vergat Max ook Doktor Helmut niet in zijn dankwoord.
Vrije trainingen zijn doorgaans routine-ritjes. Deels om de omstandigheden en afstellingen aan te voelen, deels om de sponsors te tonen aan het publiek, en deels om data te vergaren. Maar de vrijdagochtend van 13 mei 2016 was heel wat interessanter voor Max Verstappen, op dat moment al de succesvolste coureur die ons land ooit had voortgebracht.
Hij mocht instappen in de auto van de coureur die in de kwalificatie van de race daarvoor nog iets meer een tiende sneller was geweest dan hij. Dat was in Spanje al direct anders. Eigenlijk was Kvyat praktisch al vergeten bij Red Bull. Horner prees zijn eigen zet als onvermijdelijk en vooral toekomstgericht. ‘Het maakt ook een einde aan speculaties over de rijdersmarkt voor Red Bull-rijders, zeker voor de voorziebare toekomst,’ zei de Brit erover. ‘Max Verstappen is, laten we daar duidelijk over zijn, een van de belangrijkste eigendommen in de Formule 1 op dit moment.’
Max bleef koel, als altijd. Hij wilde vooral racen. De Nederlander eindigde de eerste vrije training vlak achter zijn nieuwe teamgenoot, Daniel Ricciardo. Ze eindigden vijfde en zesde. De Russische degradant eindigde een halve seconde achter zijn teamgenoot. De volgende vrije training was Max al sneller dan Ricciardo, al zou die volgorde niet lang standhouden. Aan het einde van de zaterdag, toen de startplekken verdeeld werden, liet Ricciardo zien uit welk hout hij gesneden was. Hij eindigde bijna vier tienden van een seconde voor Verstappen, die vanaf de vierde startplek zijn eerste Grand Prix voor Red Bull Racing mocht aanvangen. 'Ik verwachtte helemaal niks,' zei Verstappen. 'Ik dacht er vooral over om in de auto te springen en vanaf daar te gaan kijken wat er zou kunnen gaan gebeuren. Ik ben nooit aan het dromen. Ik wil alleen maar focus.’ Daar voegde de Profeet van Hasselt aan toe: ‘De race draait vooral een schone start, een schone eerste ronde en vanaf daar hopelijk veel snelheid.’
Voorafgaand aan de Grand Prix van Spanje toonde Max Verstappen zich ontspannen als altijd, al leverde het voor hem ook vragen op die hijzelf misschien liever niet had willen beantwoorden. Formule 1 is nu eenmaal politiek, leek hij te willen zeggen, en nu kom ik er toevallig als winnaar uit. Hij reageerde zoals we hem al kenden – koel als ijs: ‘ik zou niet willen zeggen dat er meer druk is, om heel eerlijk te zijn,’ zei hij voorafgaand aan de Grand Prix. ‘Natuurlijk rijd ik nu voor een topteam, maar uiteindelijk probeer je altijd je uiterste best te doen, en dat is wat ik nu ook doe. Ik voel de druk momenteel niet.’
Dertig seconden nadat de lampen van de race op groen zijn geschoten, gebeurden er twee dingen vlak achter elkaar, praktisch tegelijkertijd. Twee dingen die de race bepaalden, maar niet beide even zichtbaar waren. Na een niet bijster goede start, werd Max aan de linkerkant ingehaald door de Ferrari van Vettel. Max beet zich vast in de Duitser, en ging al direct de volgende bocht buitenom langs de ex-wereldkampioen, waardoor hij de vierde plek terug in handen kreeg. Tegelijkertijd reden voor hem, in het zicht van Max, twee Mercedessen tegen elkaar aan. Ze schoven van de baan, foeterend op elkaar. Terwijl Max door het door de ruziënde teamleden opgegooide gras heen reed, pakte hij de tweede plek in handen. Vanaf die positie kon hij voor het eerst de race-snelheid van zijn Red Bull aanvoelen, in de veilige schaduw van zijn teamgenoot Ricciardo.
De eerste stint was vooral heel degelijk van Max. Hij moest de auto leren kennen, en aanvoelen waar hij sneller kon gaan. Hij reed een steady anderhalve seconde achter Ricciardo, voordat de Australiër in de elfde ronde naar binnen moest. Max Verstappen reed voor de eerste keer in zijn leven aan de leiding van een Grand Prix. Sterker nog – hij was de jongste raceleider aller tijden.
Ook na zijn pitstop kon Max de snelheid van Ricciardo prima volgen. Hij reed constant in de buurt, op iets meer dan een seconde achterstand, met iets verder daarachter Sebastian Vettel, wat opvallend was, aangezien die beide heren op een driestopstrategie bleken te zitten. Toen Max moest pitten in ronde 34, pakte de Duitser de tweede plek van de Nederlander over. De Italianen bleken daarna een gokje te hebben gedaan die echter nog een vierde speler ten tonele zou brengen. Kimi Raikkonnen zat namelijk net als Max Verstappen op een tweestopstrategie. En dat bleek al vlot in de race de snelste tactiek te zijn.
Maar de Ferrari was sneller.
Het is moeilijk voor te stellen wat voor gedachtes er door Max’ hoofd moeten zijn gegaan tijdens de rondes. 44, nog 22 te gaan. Raikkonen meer dan een seconde weg. 45, nog 21 ronden te gaan. Raikkonen nu binnen een seconde. Hij kan zijn DRS gaan gebruiken. Kijken in de spiegel. Daar nadert een rode stip met een opengeklapte achtervleugel. Geen inhaalactie.
Ronde 46, de rode stip komt weer dichterbij. Kalm blijven. Rondjes blijven rijden.
Eén ding moet Max zich wel bedacht hebben: dat hij niet kansloos was. Martin Brundle kroop na de race in de hersens van Verstappen en concludeerde dat de jonge Nederlander uitzonderlijk volwassen had gereden. ‘Hij moet zich hebben bedacht dat elke keer wanneer Raikkonen dichterbij kwam dankzij de slipstream, full power en DRS, de Ferrari daarna een ronde nodig zou hebben om de batterijen op te laden voor een volgende poging,’ schreef Brundle in zijn column na de race. ‘Dus Max moet hebben geprobeerd om in de andere rondes zijn banden te sparen in verwachting van de volgende aanval. Zo een kalme volwassenheid, het lijkt gewoon onmogelijk op je achttiende.’
Max Verstappen is een wonderbaarlijke jongeman. Hij was 17 jaar en 166 dagen oud toen hij zijn eerste Formule 1 Grand Prix reed – toen hij zelfs nog geen rijbewijs had. En op 15 mei 2016 was hij 18 jaar en 228 dagen oud en deed hij iets wat vrijwel niemand voor mogelijk had gehouden.
Na 66 rondes over het Circuit de Barcelona-Catalunya in Montmeló reed hij als eerste onder de zwart-wit geblokte vlag door en werd hij na zijn eerste 307,104 racekilometers in zijn Red Bull Racing afgevlagd als de winnaar van de Gran Premio de España. De jongste formule 1-winnaar aller tijden. De eerste Nederlandse Grand Prix-winnaar aller tijden. De jongste man op een F1-podium aller tijden.
Eén race na wat teambaas Christian Horner ‘a disaster race’ noemde, stond de Brit nu te schreeuwen van geluk op de pitmuur. Hij viel Helmut Marko in de armen.
Ergens achterin de geschiedenisboeken zou de snelste raceronde die dag worden toegeschreven aan een al bijna vergeten coureur; Daniil Kvyat.
Na de race werd de jongste formule 1-winnaar aller tijden geïnterviewd door zanglegende Placído Domingo. Max dankte zijn team voor de geweldige auto. De dagen erna zou hij herhaaldelijk worden worden genoemd als een toekomstige wereldkampioen. Hij werd vergeleken met Ayrton Senna. Hij zou de eerste coureur van Red Bull Racing gaan worden.
Daniil Kvyat dacht er het zijne van, en zwoer wraak. "I will give my answers on the track," beloofde hij. We wachten rustig af.
